پمپ هیدرولیک چیست ؟
پمپ هیدرولیک منبع و قسمت اصلی قدرت بسیاری از ماشین‌های دینامیک و هیدرولیکی است . کار این پمپها این است که مقدار زیادی روغن را به وسیله‌ی سیلندرهای هیدرولیک فشار دهند . درنتیجه انرژی مکانیکی را به جریان و فشار جت حرکت وسیله ایدیگر تبدیل می‌کنند. پمپ های هیدرولیک طبق اصل جابجایی کار می‌کنند و قسمت های مختلف آن ها شامل محفظه‌های مکانیکی پلمپ شده در پمپ هستند. اگر توجه کرده باشید در هر سیستم بخشی وجود دارد که قلب آن نام گرفته و بدون آن قسمت سیستم به کل از کار خواهد افتاد.
در مدار‌های هیدرولیکی نیز، پمپ به عنوان قلب عمل کرده و بدون آن اجزای دیگر از کار خواهند افتاد. در واقع وظیفه پمپ به جریان انداختن سیال مورد نظر است.در این مطلب قصد داریم با انواع پمپ هیدرولیک آشنا شویم و کاربردهای آن را بررسی کنیم.
پمپ هیدرولیک خودرو ؟
با ورود فرمان هیدرولیک رانندگی بسیار راحت‌تر و دل‌پذیرتر شد و امروزه دیگر تقریباً تمامی خودروها به این سیستم مجهز هستند. سیستم فرمان هیدرولیک شاید آن‌چنان به چشم نیاید ولی کافی است همین سیستم بسیار معمول و رایج از کار بیفتد تا به این نتیجه برسید که اهمیت آن در خودروی شما تا چه حد زیاد است.
پمپ هیدرولیک درواقع یکی از قطعات سیستم هیدرولیک خودرو است و بدون این پمپ، فرمان به‌راحتی نمی‌چرخد. با هربار چرخاندن فرمان، پمپ هیدرولیک روغن موجود را تحت فشار به قسمت هیدرولیک فرمان انتقال می‌دهد و از آن‌جایی که فرمان از طریق میله فرمان به چرخ‌دنده چرخ‌ها متصل است، به‌راحتی فرمان می‌چرخد و رانندگی آسان‌تری خواهید داشت. در ادامه به بررسی نکاتی در مورد سیستم هیدرولیک فرمان خودرو خواهیم پرداخت.
طرز کار پمپ هیدرولیک ؟
طرز کار پمپ هیدرولیک به این صورت است که انرژی مکانیکی را که بر اثر موتور ( احتراقی، الکتریکی یا … ) به وجود آمده به انرژی تبدیل می‌کند. بنابراین بر اثر خلاء ایجاد شده، فشار اتمسفری ایجاد می‌شود که باعث حرکت سیال به طرف مجرای ورودی شده و از آنجا به سایر قسمت‌ها جریان پیدا می‌کند. عمل‌کننده‌های سیستم، قدرت هیدرولیکی که توسط پمپ ایجاد شده است را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کنند. بنابراین نتیجه می‌گیریم که وظیفه پمپ هیدرولیک ایجاد جریان سیستم است.
به طور کلی نحوه ی کار پمپ هیدرولیک خودرو به این صورت است که انرژی مکانیکی را به انرژی هیدرولیکی تبدیل می کند. هنگام کار ، همزمان دو عملکرد را انجام می دهد:
در ابتدا، عمل مکانیکی آن خلاء را در ورودی پمپ ایجاد می کند ، که باعث می شود فشار اتمسفر باعث شود تا مایع از مخزن به پمپ منتقل شود. در مرحله بعد، مجدداً به دلیل عملکرد مکانیکی ، این مایع را به پمپ منتقل می کند.
چرا پمپ هیدرولیک خودرو اغلب دچار خرابی می شوند؟
پمپ های خودرو اغلب به دلایل مختلفی که در ادامه بیان می کنیم دچار خرابی شده و نیاز به تعمیر پیدا می کنند. در زیر به برخی از مهم ترین دلایل خرابی و معیوب شدن پمپ هیدرولیک خودرو می پردازیم:
فشار زیاد
هنگامی که فشار روی پمپ هیدرولیک خودرو به میزان زیادتر از توانش باشد. باعث می شود که پمپ نتواند به خوبی کار کند. و منجر به پیچاندن یا شکستن شفت ورودی در پمپ خواهد شد. همچنین یاتاقان ها نیز در این حالت معیوب می شوند. پمپ های هیدرولیک فشار ایجاد نمی کنند. آنها جریان و فشار را تحمل می کنند. وقتی فشار در سیستم از قدرت و توان پمپ فراتر رود ، پمپ آسیب دیده و دچار خرابی می شود.
خوردگی
با گذشت زمان ممکن است خوردگی روی پمپ شکل بگیرد و باعث خرابی و مشکلات پمپ شود.
عدم وجود روغن هیدرولیک
در صورت عدم وجود روغن هیدرولیک کافی در پمپ هیدرولیک خودرو یا اشتباه بودن شیلنگ ها و پارگی شیلنگ ها از نظر اندازه باعث می شود که جریان سیال به خوبی تأمین نشود همین امر می تواند به پمپ آسیب برساند.
آلودگی روغن هیدرولیک
اگر مایع هیدرولیک با گذشت زمان تعویض نشود، با گذشت زمان دچار آلودگی شده. که در عملکرد و کارایی پمپ تاثیر گذاشته و دچار اختلال و خرابی خواهد شد. بنابراین با گذشت زمان، روغن هیدرولیک در پمپ هیدرولیک خودرو آلوده می شود و دیگر نمی تواند عملکرد مناسبی از خود بروز دهد.
نشانه های خرابی پمپ هیدرولیک
- حرارت بالا و بیش از حد پمپ هیدرولیک
- مستهلک شدن قطعات زودتر از حالت طبیعی
- حرکت‌های غلط عمل کننده
- افزایش سر و صدا و ارتعاش پمپ
- کاهش دبی
- کاهش ناگهانی فشار که باعث کاهش سرعت یا قدرت سیلندر می‌شود
- افزایش صدا.
قطعات پمپ هیدرولیک
این قطعات شامل روتور، رینگ و پره (در بازار به نام های آسیابک، ماه و ستاره شناخته می شود) کفی فشار، کاسه نمد، بلبرینگ و اورینگ ها، درپوش پشتی، شفت پمپ، فولی و پوسته پمپ می باشد.
قطعات تشکیل‌دهنده فرمان هیدرولیک چیست؟
قطعات تشکیل‌دهنده سیستم فرمان هیدرولیک در خودروها به‌طور معمول شامل موارد زیر هستند:
- شیر هیدرولیک
- تسمه هیدرولیک فرمان
- جک هیدرولیک دوطرفه در سیستم فرمان
- روغن هیدرولیک
- شیلنگ‌ها و لوله‌های رفت و برگشت روغن هیدرولیک در مدار سیستم
- پمپ هیدرولیک خودرو
- مخزن روغن هیدرولیک
- اجزای فرمان هیدرولیک
در مورد قطعات سیستم هیدرولیک باید بدانید که برخی از این قطعات در دسترس شما قرار دارند و بایستی به‌صورت دوره‌ای سرویس یا نگهداری‌های لازم از آنها را انجام دهید و برخی از آنها نیز حتما توسط متخصصین سرویس می‌شوند. برای مثال تسمه سیستم هیدرولیک یکی از قطعاتی است که می‌توانید آن را به صورت دوره‌ای بازدید کنید و در کیلومترهای مشخص شده آن را تعویض کرده تا احیاناً دچار پارگی و خرابی نشود.
همچنین یکی دیگر از قسمت‌هایی که در سیستم هیدرولیک فرمان خودرو باید آن را چک کنید قسمت مخزن روغن هیدرولیک است که بایستی سطح روغن آن را به طور مداوم چک شود. همچنین در دورههای مشخص روغن هیدرولیک خودرو نیز نیاز به تعویض دارد.
درصورتی‌که این روغن در دورههای مشخص شده توسط شرکت سازنده تعویض نشود، احتمال آسیب‌دیدگی مدار سیستم هیدرولیک بسیار بالا خواهد رفت؛ چرا که روغن‌ها پس از دوره‌ای استفاده خصوصیات فنی خود را از دست خواهند داد و همچنین آلودگی‌ها و مشکلات فنی ایجاد شده در این روغن باعث آسیب زدن به قسمت‌های داخلی سیستم هیدرولیک فرمان خواهد شد که می‌تواند هزینه‌های بسیار زیادی را به دنبال داشته باشد. لوله‌ها و شیلنگ‌های هیدرولیکی نیز در قسمت‌هایی از خودرو قابل مشاهده هستند و می‌توانید به صورت دوره‌ای آنها را برای عدم نشتی کنترل کنید.
درباره قطعات سیستم هیدرولیک فرمان توصیه می‌شود که هر چند وقت یک‌بار با مراجعه به متخصص فنی سیستم کنترل و سرویس این قسمت از خودروی خود را انجام دهید تا دچار مشکل نشوید.
